New Lanark UNESCO werelderfgoed

New Lanark was zijn tijd ver vooruit. Dit textieldorp werd door David Dale opgericht en staat vooral bekend om de sociale hervormingen van Robert Owens, waaronder een 8-urige werkdag, het einde van kinderarbeid en gratis medische zorg voor de katroenfabrieksarbeiders.

Het bekroonde New Lanark Visitor Centre, New Lanark
© Visit Lanarkshire

Wat New Lanark zo bijzonder maakt

Gesponnen garen in het New Lanark Visitor Centre, New Lanark

Tijdlijn en eigenaren

De katoenfabriek New Lanark werd in 1786 door David Dale, een bankier en ondernemer uit Glasgow, en Richard Arkwright, uitvinder en pionier op het gebied van industriële katoenspinnerij, opgericht. De samenwerking eindigde een jaar later waarna David Dale de fabriek voor meer dan 15 jaar leidde voor zijn schoonzoon Robert Owen het voor de volgende 25 jaar overnam.

De katoenfabriek is twee eeuwen lang in bedrijf geweest, tot 1968, en was ooit de grootste industriële fabriek ter wereld. Het werd een wereldberoemd voorbeeld van hoe de ideale werk- en leefomgeving voor arbeiders en hun gezinnen eruit zou kunnen zien.

“

"De samenleving kan zo worden opgezet dat er geen misdaad is, geen armoede, dat de gezondheid veel beter is, dat er weinig of geen ellende is en dat de intelligentie en het geluk honderd keer zo groot zijn..." - Robert Owen

Internationaal belang

Owen voerde allerlei veranderingen door op het werk, in de samenleving en in het onderwijs, wat leidde tot het idee van New Lanark als een ideale gemeenschap. Tegenwoordig is New Lanark een bijzonder voorbeeld van een speciaal gebouwd 18e-eeuws fabrieksdorp. Dankzij een bijna een halve eeuw durend proces van behoud en renovatie ziet het dorp er nu nog bijna hetzelfde uit als in het begin van de 19e eeuw.

Sinds de jaren 80 maakt New Lanark wollen garen van schapenwol die ze zelf spinnen in de fabriek. Dit proces draait op groene stroom van een kleine waterkrachtcentrale die genoeg stroom levert voor de hele fabriek. Bezoek deze bekroonde attractie en zie hoe dit vooruitstrevende verhaal tot leven komt in de gebouwen, tentoonstellingen en attracties.

Verken de regio

De fabriek ligt in de schilderachtige Clyde Valley temidden van prachtige aan de oevers van de rivier de Clyde.

De Cora Linn waterval aan de Falls of Clyde, New Lanark

Ontdek dorpen en steden in de buurt

Het dorp New Lanark ligt vlak bij het stadje Lanark met zijn historische straatjes en mooie parken. Bovendien liggen Edinburgh en Glasgow op een uurtje rijden, dus er is genoeg te zien en te doen.

Het Falls of Clyde Wildlife Reserve, New Lanark

De leukste lokale bezienswaardigheden en ervaringen

Ontdek een paar van de leukste bezienswaardigheden en activiteiten rond New Lanark, zoals een natuurreservaat met prachtige watervallen en dassen en otters.

Het National Museum of Rural Life, East Kilbride
© Visit Lanarkshire

'Groene' ondernemingen

Deze "Green Tourism" ondernemingen worden aan de hand van een reeks criteria beoordeeld, van energie-efficiëntie tot biodiversiteit, en krijgen een bronzen, zilveren en gouden onderscheiding. Vind een duurzame attractie om te bezoeken of een knusse accommodatie vlakbij Lanark.

Bekijk nog meer duurzame activiteiten

Bereikbaarheid

Elektrische shuttlebussen, New Lanark Visitor Centre
© New Lanark Trust

Auto

New Lanark is makkelijk te bereiken per auto. Het werelderfgoed ligt op een uur rijden van Glasgow (40 km) of Edinburgh (56 km). Het dorp heeft een grote parkeerplaats maar als je de auto thuislaat, dan maak je het dorp veiliger voor voetgangers en draag je er toe bij om de luchtvervuiling die de gebouwen kan beschadigen, terug te dringen.

Trein

Het dichtstbijzijnde treinstation is Lanark en er rijden elk uur treinen van Glasgow Central of Motherwell naar Lanark. Bij de bushalte naast het treinstation van Lanark kun je lokale bussen en taxi's nemen.

Plan je reis met ScotRail

Bus

Er is een busdienst tussen Buchanan Bus Station in Glasgow en Lanark, die door First Glasgow en buslijn 240X van Stuart Coaches verzorgd wordt.

Plan je route met Traveline Scotland.

Shuttlebus

Er zijn twee elektrische shuttle bussen - een bus rijdt van de parkeerplaats naar de top van de heuvel en terug, en de andere die rond Lanark en omgeving rijdt. Dit maakt het ideaal voor diegenen met mobiliteitsproblemen of die hun ecologische voetafdruk zo klein mogelijk willen houden. De bussen gebruiken elektriciteit die met behulp van een waterkrachtcentrale in de rivier de Clyde wordt opgewekt.