Een eerste keer avontuur naar Caithness en Sutherland

Brieuc Botte ·oktober 31, 2023Leestijd: 8 minuten

Wanneer ik aan de Hooglanden denk, zijn de eerste namen die in me opkomen Glencoe en Glenfinnan. Voor velen lijken ze de essentie van de Hooglanden te belichamen. Maar als je beter naar de kaart van Schotland kijkt, is er een groot gebied dat zich uitstrekt ten noorden van Inverness, tot aan de noordkust. Ongeveer 100 km lang en bijna net zo breed, dit stuk van de Noordelijke Hooglanden is verdeeld in twee regio's - Caithness en Sutherland. Toen het verre noorden van Schotland werd genomineerd in de Top 10 Lonely Planet bestemmingen van 2024, greep ik de kans om het gebied eindelijk te verkennen. Lees verder om meer te weten te komen over mijn epische solo-avontuur door de Flow Country en de Noordelijke Hooglanden...

Duncansby Stacks, John O'Groats, Caithness
© markmcgeephotos

De Treinreis naar Thurso

Nieuwsgierig om te ontdekken wat voor soort verhalen en verborgen juweeltjes dit gebied zou kunnen bevatten, begon ik aan een reis naar het noorden vanuit Edinburgh. De eerste etappe van mijn treinreis voerde me door de gouden bossen van Perthshire, Aviemore en de heuvels die de westelijke rand van de Cairngorms vormen om Inverness te bereiken, de oude hoofdstad van Schotland en transportknooppunt van de Hooglanden. Na een snelle lunch op het station en een uitstapje naar de beroemde Leakey's Bookshop in de buurt (zeker een kleine omweg waard als je de kans krijgt!), Sprong ik op de Far North Line trein die me naar Thurso zou brengen, de meest noordelijke stad op het vasteland van Schotland.

De treinreis, die ongeveer 4 uur duurde, leek veel korter. Ik kon mijn ogen niet van het raam afhouden toen we de met heide begroeide heuvels passeerden met uitzicht op de kustlijn van Sutherland, tot aan het vissersdorp Helmsdale. Daar begon de trein aan zijn reis landinwaarts door de vlaktes en veengebieden van het ‘Flow Country’. Ik was verbaasd over het aantal haltes op de lijn; voor zo'n dunbevolkt gebied is het opmerkelijk goed verbonden.

De trein nemen is ook een geweldige manier om het wat rustiger aan te doen en echt te genieten van dit deel van Schotland, en het is ook een absoluut koopje voor wandelaars en kampeerders die genoeg plaatsen hebben om hun wandelingen te beginnen en te eindigen! Mijn eerste glimpen van de Flow Country waren ongelooflijk. Kijkend naar de uitgestrekte goudkleurige moerassen bezaaid met kleine lochs en eenzame heuvels, drong het tot me door dat ik een zeer uniek deel van Schotland binnenging. We bereikten Thurso in de vroege uren van de avond, wat me een prachtig uitzicht op de stad bood bij zonsondergang, een voorproefje van wat zou komen. Nadat ik in de verte een glimp van de kerktoren had opgevangen, ging ik mijn hotel in, denkend aan de volgende dag.

Thurso Verkennen

De volgende ochtend vertrok ik helder en vroeg om door de straten van Thurso te dwalen. Ik koos ervoor om de weg te volgen die vanaf het station liep en kwam al snel pittoreske gebouwen, een park en een voetgangersgebied met winkels tegen. Ik ging naar de haven, stopte snel bij de Old St Peter's Church en al snel opende de noordkust van Schotland zich voor me, badend in het zonlicht en een lichte herfstbries.

Omdat het zo'n heldere dag was, kon ik gemakkelijk de dramatische kliffen zien die de stad omhullen. Ik liep over de boulevard langs het zandstrand, uitkijkend langs de kustlijn. Een paar honderd meter aan mijn linkerhand lag de haven van Scrabster, met zijn veerboten klaar om passagiers over de Pentland Firth naar Orkney te vervoeren. Ik kon niet geloven hoe dicht ik bij Orkney was: als ik mijn hoofd iets draaide, kon ik heel duidelijk de hoge kliffen van Hoy zien glinsteren in de zon. Iets naar rechts kreeg ik een nog duidelijker zicht op Dunnet Head, het meest noordelijke punt van het vasteland van Schotland en een RSPB-natuurreservaat.

Displays at the North Coast Visitor Centre
© Brieuc Botte

Toen ik terugdraaide naar de stad, volgde ik de Riverside Walk langs de rivier de Thurso, waar de stad zijn naam aan ontleent. Het is een makkelijke route die een aantal prachtige uitzichten biedt, omzoomd door bomen die goudkleurig en kastanjebruin worden. Nadat ik de spinnenwebben had weggeblazen met mijn strandverkenning en wandeling langs de rivier, ging ik terug naar de stad om wat meer te weten te komen over de cultuur en gemeenschap van dit deel van de wereld. Caithness en Sutherland zitten vol met kleine, boeiende musea en ik wilde graag enkele van de unieke verhalen van de omgeving ontdekken. Het North Coast Visitor Centre ligt in het centrum van de stad, een voormalig stadhuis en Carnegie bibliotheek dat van buitenaf nogal indrukwekkend is, maar het was niets vergeleken met wat erbinnen was!

Het museum is verdeeld over drie niveaus. De begane grond bevat enkele van de meest indrukwekkende Pictische stenen en Viking rune-gebeeldhouwde objecten gevonden in Caithness, perfect voor diegenen die geïnteresseerd zijn in de epische geschiedenis van het gebied. Op de eerste verdieping vind je het café van het bezoekerscentrum en een galerij met werken van lokale kunstenaars. De tweede verdieping bevat uitgebreide vertoningen van de bredere geschiedenis van het gebied, van de neolithische oorsprong tot de visserij-industrie, plantkunde en dieren in het wild tot nucleaire experimenten, evenals een theater waar een film over Caithness op lus loopt.

Het hoogtepunt van het bezoek was zonder twijfel de interactieve tentoonstelling over het Flow Country, die me deed beseffen hoe belangrijk dit natuurreservaat is voor zijn unieke en fragiele ecosystemen, maar ook in de strijd tegen klimaatverandering. Boven in het theater zat ik naar een film te kijken die me alles vertelde wat ik moest weten over Caithness, de Flow Country en het belang ervan voor Schotland. Nadat ik de dag ervoor de lengte ervan had overschreden, gaf deze meeslepende ervaring me het gevoel dat ik meer wist over het Flow Country dan wanneer ik er daadwerkelijk doorheen was gelopen.

Na een snelle lunch in het café van het bezoekerscentrum, vertrok ik op de A9 langs de kust, langs de haven van Scrabster, om Wolfburn Distillery te bereiken. De op één na meest noordelijke distilleerderij op het vasteland van Schotland. Het is vernoemd naar de Wolf Burn, die er vlak langs stroomt, in de buurt van de site van de oorspronkelijke Wolfburn Distillery die daar meer dan 200 jaar geleden is gevestigd. Gedurende 90 minuten nam onze deskundige gids Charlie ons mee door alle innerlijke werkingen van deze onafhankelijke distilleerderij, voordat hij ons meenam naar een van hun magazijnen. We sloten de tour af met een proeverij van hun beste whisky's, vergezeld van uitgebreide uitleg (en een gratis dram om mee naar huis te nemen!).

Nationaal natuurreservaat Forsinard Flows, Caithness
© wild.devs

Ik had het gevoel dat er zoveel meer te zien en te ontdekken was in en rond Thurso en de Flow Country. Met zulke impactvolle landschappen, vriendelijke mensen en rijke geschiedenis zou ik zeker snel weer een reis terug maken. Gelukkig wist ik dat ik weer een mooie treinreis terug door het Flow Country had om naar uit te kijken, vooral nu ik zoveel meer wist over hoe belangrijk dit landschap echt is voor Schotland.

Het gebied biedt momenteel aan om een UNESCO-werelderfgoed te worden (de beslissing zal in 2024 worden genomen), en het is gemakkelijk te zien waarom. Je kunt rondleidingen door dit terrein boeken om meer te weten te komen over het gebied en om enkele van de belangrijke dieren in het wild te zien die het hun thuis maken. Terwijl de trein voortkabbelde en me terugbracht naar Inverness, stelde het uitzicht over het uitgestrekte Flow Country bij zonsondergang niet teleur.

Van Inverness naar John O'Groats

Maar mijn reis naar de Noordelijke Hooglanden was nog niet compleet! Ik kreeg een onweerstaanbare kans om lid te worden van een Timberbush tour om meer van de oostkust en de meest noordelijke uithoeken van het vasteland van Schotland te verkennen! Handig gelegen net achter het treinstation van Inverness, sloot ik me aan bij vijf andere enthousiaste reizigers om onze gids, Richard, te ontmoeten. Omdat ik het geluk heb om Schotland mijn thuis te noemen, was het mijn eerste ervaring met een rondleiding in Schotland en ik moet zeggen dat ik me geen betere gids had kunnen wensen! Richard, zelf een bereisde Schot uit de laaglanden van Dumfries & Galloway, was zowel vol humor als ongelooflijk goed geïnformeerd over elk dorp en gebouw dat we passeerden. Ik probeerde zijn kennis een paar keer te testen en was onder de indruk van de diepte van kennis en passie waarmee hij zijn verhalen bracht. Onze eindbestemming was John o' Groats, het meest noordelijke puntje van het vasteland van het Verenigd Koninkrijk! Maar we hadden een paar stops om te genieten van wat Caithness en Sutherland hadden te bieden voordat we daar aankwamen. . .

Dunrobin Castle & Gardens
© Brieuc Botte

We stopten eerst in het pittoreske dorpje Dornoch, waar ik ronddwaalde en stopte voor een kopje koffie en scones bij Milk & Honey. Daarna reisden we door naar Golspie, waar Richard ons een uitgebreide geschiedenisles gaf over de hertogen van Sutherland en hun beruchte banden met de Highland Clearances, terwijl we het monument dat bovenop Ben Bhraggie staat in ogenschouw namen. Vanaf daar was het een korte afstand naar een van de hoogtepunten van onze reis, Dunrobin Castle, de zetel van de hertogen van Sutherland. Het is een bijna ongelooflijk magische omgeving: een groots sprookjeskasteel direct aan zee. Daar was ik in staat om een geweldige vertoning van valkerij in de Franse stijl tuinen bij te wonen, voordat ik terug naar binnen ging en door de vele kamers van het kasteel dwaalde, elk uitgerust met informatieborden die in meerdere talen beschikbaar waren.

We gingen vervolgens naar Wick en John o 'Groats en stopten onderweg om Hooglandse koeien van dichtbij te bekijken of te genieten van het uitzicht vanaf Dunbeath Harbour.

Standing at the John o'Groats signpost
© Brieuc Botte

John o' Groats is een vrij bijzondere plek. Staand op het uiterste noordoostelijke puntje van het vasteland van Schotland, werd ik overweldigd door het gevoel aan de rand van iets te zijn. Zeker nadat Richard ons de klif op nam om een kijkje te nemen bij de zeer indrukwekkende stacks van Duncansby Head. Na genoten te hebben van een heerlijk ijsje bij Flavours in John o' Groats, beginnen we aan onze terugreis.

Ik heb Oud Noords gestudeerd en met de inzichten van Richard begon ik deze landschappen, waar de Vikingen ooit liepen, samen te stellen aan de hand van de vele Noorse plaatsnamen in het gebied: Wick (uit het Noors vík, 'baai'), Thurso (uit het Noors Thorsá, 'Thor's rivier'), Dingwall (uit het Noors Þingvöllr, 'assemblageveld') of zelfs het unieke Flow Country, dat afkomstig is van het Noorse woord flóidat een 'natte, moerassig veen’ betekent.

Toen we vanuit John o' Groats terugreden langs de kust, praatte ik meer met Richard over zijn rol als gids. Ik was benieuwd wat dit deel van Schotland zo speciaal voor hem maakte, terwijl hij zoveel jaren over de hele wereld had rondgereisd. Hij vertelde me dat het een combinatie is van erfgoed, karakter en natuurlijk de mensen. "Dit vind je nergens anders", voegt hij eraan toe na een weloverwogen pauze. Hij vertelt me over de clans, de vetes en de diepe geschiedenis die nu nog zichtbaar is. "In zekere zin heeft het gevormd wie we nu zijn". Vlak voordat we aan onze terugreis naar Inverness beginnen, voegt hij eraan toe: "Ik prijs mezelf gelukkig dat ik in dit deel van de wereld woon".

Ik weet niet of het de weidse uitzichten op Duncansby-stapels waren, de traditionele volksmuziek in de tourbus of de echtheid in Richards stem - allemaal tegelijk, neem ik aan - maar toen ik de met kastelen bezaaide kustlijn van Sutherland voor ons zag rollen terwijl de zon onderging op deze hoek van de Hooglanden, had ik nooit verwacht dat het zo rijk zou zijn, Ik beschouwde mezelf alsnog gelukkiger om deel uit te maken van dit avontuur in het hoge noorden van Schotland.